W jakiej kategorii zgłosić wierzytelność?

zgłosić wierzytelność

Reguły ogólne związane z dochodzeniem wierzytelności 

Jednym z celów postępowania upadłościowego jest zaspokojenie wierzycieli. Po wydaniu przez sąd postanowienia o ogłoszeniu upadłości wierzyciele mają określony czas, aby zgłosić w postępowaniu upadłościowym swoje wierzytelności wobec Upadłego. Zazwyczaj jest to 30 dni od ukazania się obwieszczenia postanowienia w Krajowym Rejestrze Zadłużonych (kiedyś Monitorze Sądowym i Gospodarczym). 

Z punktu widzenia wierzycieli znajomość kategorii wierzytelności jest istotna. Zaliczenie wierzytelności do którejkolwiek z kategorii skutkować będzie tym, czy w ogóle oraz w jakim stopniu wierzyciele zostaną zaspokojeni. Często ma miejsce sytuacja, w której majątek dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie wszystkich wierzycieli lub wcale go nie ma, co prowadzi do sytuacji, w której wierzyciele nie zostaną zaspokojeni w ogóle. Jeżeli dłużnik nie będzie miał środków lub jego majątek nie będzie na tyle duży, aby zaspokoić wierzycieli to zastosowanie ma wówczas zasada, wedle której liczy się kategoria, w której wierzyciel zgłasza wierzytelność. Na przykład wierzyciel, który zgłosił wierzytelność w kategorii czwartej, przy zaspokajaniu wierzytelności będzie spłacony przez dłużnika dopiero po uregulowaniu zobowiązań wobec wierzycieli, którzy zgłosili wierzytelność w kategorii pierwszej, drugiej i trzeciej. 

Jeśli zdarzyłaby się sytuacja, w której masa upadłościowa nie pozwala nawet na pokrycie zobowiązań w pierwszej kategorii, to stosuje się rozwiązanie w postaci proporcjonalnego zaspokojenia wierzycieli w tej kategorii. 

zgłosić wierzytelność

Kategorie zgłoszonych wierzytelności 

W prawie upadłościowym, zgodnie z art. 342, wyróżnia się cztery kategorie wierzytelności.

Do kategorii pierwszej zalicza się należności ze stosunku pracy, należności alimentacyjne, renty, należności powstałe w postępowaniu restrukturyzacyjnym, należności rolników wynikające z umów o dostarczanie produktów z własnego gospodarstwa rolnego oraz należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne. Niektóre z wymienionych należności mają jednak pewne warunki, o których należy pamiętać zgłaszając wierzytelność. Należności ze stosunku pracy można zgłosić jedynie za okres, który przypadają za okres przed ogłoszeniem upadłości. Podobnie, ale tylko za okres 3 lat przed ogłoszeniem upadłości, można zgłosić należności przypadające z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne.

Kategoria druga zawiera w sobie wszelkie należności, które nie zostały uregulowane w pozostałych kategoriach. W tej kategorii znajdują się również podatki oraz daniny publiczne. W kategorii drugiej można także zgłosić pozostałe wierzytelności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne. 

Kategoria trzecia mieści w sobie wszelkie odsetki od należności zakwalifikowanych do wyżej wymienionych kategorii, sądowe i administracyjne kary rzeczy oraz należności z tytułu darowizn i zapisów. 

Czwarta i zarazem ostatnia kategoria jest odpowiednia dla należności wspólników albo akcjonariuszy z tytułu pożyczki. Do tej kategorii zalicza się także inne czynności prawne podobne w skutkach. Do takich czynności należą na przykład należności ze względu na dostarczanie towaru o odroczonym terminie płatności.  

zgłosić wierzytelność

Podsumowanie 

Samo zgłaszanie wierzytelności pozwala ją zakwalifikować do odpowiedniej kategorii, jednak roszczenia niektórych wierzycieli mogą mieć zabezpieczenie w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości. W takim przypadku są to tak zwani wierzyciele rzeczowi. Aby ich zaspokoić najczęściej sprzedaje się przedmiot zabezpieczenia, a z uzyskanych środków spłacane jest żądanie.

Obecnie, po nowelizacji przepisów, syndyk ma obowiązek formalnego sprawdzenia zgłaszania wierzytelności oraz jego merytorycznej analizy.  Po wypełnieniu tego obowiązku przystępuje do sporządzenia projektu planu spłaty lub listy wierzytelności. W obecnym stanie prawnym syndyk jest podmiotem, który wzywa do uzupełnienia ewentualnych braków formalnych. Jeżeli syndyk wezwie wierzyciela do uzupełnienia wcześniej wspomnianych braków, a mimo wszystko nie będzie ono spełniało wymagań określonych w art. 239 oraz art. 240 Prawa Upadłościowego, to syndyk ma prawo zwrócić zgłoszoną wierzytelność. Dodatkowo po nowelizacji przepisów, zgodnie z art. 242a Prawa Upadłościowego, syndyk przy zwracaniu zgłoszonej wierzytelności musi sporządzić uzasadnienie zarządzenia o zwrocie zgłoszenia wierzytelności. 

Masz jakieś pytania lub wątpliwości odnośnie procesu ogłoszenia upadłości konsumenckiej? Zapraszamy do kontaktu!