Jedną z najistotniejszych kwestii z punktu widzenia opłacalności ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest konieczność poniesienia przez upadłego wydatku związanego z kosztami postępowania, w tym wynagrodzenia syndyka.
Ustalenie wynagrodzenia syndyka
Sposób ustalenia wynagrodzenia, syndyka określają przepisy prawa upadłościowego. Został on sprecyzowany w art. 4919 Prawa upadłościowego. Przepis ten stanowi, iż wynagrodzenie syndyka w postępowaniu upadłościowym ustala sąd upadłościowy, w składzie jednego sędziego zawodowego, biorąc pod uwagę wysokość funduszów masy upadłości, stopień zaspokojenia wierzycieli, nakład pracy, zakres czynności podejmowanych w postępowaniu, stopień ich trudności oraz czas trwania postępowania. Wynagrodzenie przyznawane jest syndykowi dopiero po przeprowadzeniu wszystkich czynności, do których jest zobowiązany przez przepisy ustawy.
Co do zasady wynagrodzenie syndyka ustala się w wysokości od jednej czwartej przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do jego dwukrotności. Natomiast w szczególnie uzasadnionych przypadkach sąd może ustalić wynagrodzenie syndyka w wysokości do czterokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, jeżeli jest to uzasadnione zwiększonym nakładem pracy syndyka wynikającym w szczególności ze stopnia skomplikowania postępowania oraz liczby wierzycieli. Podobnie wygląda sytuacja w kwestii zwrotu wydatków poniesionych przez syndyka w związku z prowadzonym postępowaniem. W praktyce oznacza to, że widełki związane z ustaleniem wynagrodzenia syndyka wahają się w granicach od 1.555,20 zł do 12.441,60 zł netto. Do powyższych kwot należy doliczyć podatek VAT.
Wniosek o wynagrodzenie
Regulacja zawarta w art. 4919 nie wyczerpuje natomiast wszystkich wątków związanych z wynagrodzeniem syndyka. Zastosowanie w tej kwestii znajduje również art. 165 ust. 1 pr. up. odnoszący się do terminu na złożenie wniosku o wynagrodzenie oraz poruszający kwestię naruszenia tego terminu. Podkreśla się, iż w praktyce syndyk powinien złożyć wniosek o wynagrodzenie wraz z projektem planu spłaty, gdyż jednym z elementów wspomnianego planu spłaty będzie wynagrodzenie syndyka. Zatem przyjmuje się, że termin tygodniowy na złożenie wniosku o wynagrodzenie rozpocznie swój bieg od złożenia projektu planu spłaty. W sytuacji, gdy wniosek nie zostanie złożony w terminie, to sąd powinien orzec o wynagrodzeniu syndyka z urzędu.
Sąd określając wysokość wynagrodzenia syndyka, bierze pod uwagę następujące kwestie – wysokość funduszów masy upadłości, stopień zaspokojenia wierzycieli, nakład pracy syndyka, zakres czynności podejmowanych w postępowaniu upadłościowym przez syndyka i stopień ich trudności, czas trwania postępowania. Wynagrodzenie to będzie dostosowane do poruszonych kwestii. Co do zasady w postępowaniach, w których nie ma likwidacji majątku, a ich czas trwania jest stosunkowo krótki, wynagrodzenie to jest odpowiednio niższe.
