Układ konsumencki to wyjątkowe rozwiązanie dla osób niewypłacalnych, które posiadają majątek i chcą uchronić jego składniki przed likwidacją. Dłużnik może zachować mieszkanie, dom, samochody lub inne wartościowe składniki majątku przy zachowaniu możliwości oddłużenia. Układ polega na spłacie zadłużenia na zasadach uwzględniających możliwości zarobkowe osób zmagających się z problemami z terminową spłatą zobowiązań. W takim przypadku nie jest konieczne ogłaszanie upadłości osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. Istotną korzyścią dla Wnioskodawcy jest również ochrona przeciw egzekucyjna, która aktualizuje się przy wszczęciu postępowania. W tym momencie zawiesza się z mocy prawa egzekucje prowadzone w związku z wierzytelnościami objętymi z mocy prawa układem, a także występuje możliwość zawieszenia postępowania na okres do trzech miesięcy. W czasie trwania postępowania obowiązuje zakaz spłat zobowiązań, które zalicza się do układu.
Wszczęcie postępowania układowego
Wszczęcie postępowania poprzedzone jest złożeniem wniosku przez Dłużnika. Wniosek wnosi się na urzędowym formularzu, którego wzór określił Minister Sprawiedliwości. Pismo zawiera niezbędne informacje o Wnioskodawcy: adres, wykaz majątku, spis wierzycieli, informacje o dokonanych czynnościach prawnych oraz o dochodach i wydatkach. Istotną częścią wniosku o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli jest część dotycząca wstępnych propozycji układowych oraz uzasadnienie wniosku. Do propozycji układowych można zaliczyć redukcję części zobowiązania, odroczenie terminu zapłaty, ustalenie dogodnych dla Dłużnika rat. Do składanego pisma dołącza się dokumenty potwierdzające wskazane okoliczności. W przypadku wyrażenia zgody na układ konsumencki we wniosku o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej sąd upadłościowy może z urzędu wszcząć postępowanie układowe wobec Dłużnika. Ma to miejsce po dokładnej analizie możliwości zarobkowych i sytuacji zawodowej dłużnika.
Kiedy sąd uwzględnia wniosek o zawarcie układu?
Sąd uwzględnia wniosek o zawarcie układu, gdy sytuacja osobista upadłego wskazuje, jego możliwości zarobkowe i sytuacja zawodowa są na tyle wysokie i stabilne, że nie zachodzi obawa pojawienia się problemów z pokryciem kosztów postępowania związanego z zawarciem układu, a także z wykonaniem propozycji układowych. Wniosek nie zostanie uwzględniony, gdy sąd dojdzie do przekonania, że Dłużnik nie ma zdolności zarobkowych, a w najbliższym czasie jego warunki finansowe nie ulegną poprawie, a także w sytuacji, gdy zachodzi całkowity brak zdolności zarobkowych.
Sąd uwzględni wniosek Dłużnika, gdy razem z wnioskiem uiści on zaliczkę na wydatki postępowania układowego (przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedzającego, które jest ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego).
Układ konsumencki – procedura w skrócie
Postępowanie układowe sprowadza się do złożenia wierzycielom propozycji zaspokojenia ich wierzytelności. Wierzyciele następnie wyrażają swoje stanowisko na zgromadzeniu wierzycieli. Wydając postanowienie o wszczęciu postępowania układowego konsumenta, sąd wyznacza nadzorcę sądowego. Wyznaczony nadzorca sądowy przygotowuje propozycje układowe w porozumieniu z Dłużnikiem oraz spis wierzytelności i spis wierzytelności spornych. Nadzorca sądowy zwołuje również zgromadzenie wierzycieli, którzy głosują za lub przeciw układowi. Po zakończeniu posiedzenia nadzorca składa w terminie 21 wniosek o zatwierdzenie lub umorzenie postępowania układowego. Prawomocne zatwierdzenie układu, który został przyjęty przez wierzycieli, kończy postępowanie w sprawie zatwierdzenia układu. Po tym etapie Dłużnik jest zobowiązany do spłaty zobowiązań na warunkach ustalonych w układzie. Układ zawierany jest najczęściej na okres nieprzekraczający pięciu lat.
